Autor: Jan

Dekada zwijania państwa w edukacji

Na konferencji prasowej organizowanej 4. października przez Komitet Kryzysowy Humanistyki Polskiej wraz ze stowarzyszeniem Miasto jest Nasze poruszymy problem nasilającego się kryzysu państwa w dziedzinie szkolnictwa wyższego. Będzie to pierwsza okazja do podsumowania działań ministra Jarosława Gowina blisko rok po objęciu przez niego urzędu.

Nasze wystąpienie, podczas którego zaprezentujemy wspólny głos istotnej części środowiska naukowego w sprawie reform niezbędnych dla polskich uczelni, będzie jednym z najsilniejszych sygnałów oddolnych w ostatnich latach. Podsumujemy instytucjonalne przyczyny kryzysu, których zewnętrzną oznaką jest rankingowa zapaść naszych uczelni we wszystkich pomiarach.

Dnia 24 września bieżącego roku o godz. 12.00, w gmachu Sejmu RP odbyło się spotkanie przedstawicieli Komitetu Kryzysowego Humanistyki Polskiej z posłami Prawa i Sprawiedliwości, zasiadającymi w sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży: Włodzimierzem Bernackim, Ryszardem Terleckim i Jerzym Żyżyńskim. KKHP reprezentowali: Małgorzata Jacyno, Monika Helak, Marek Kisilowski, Zbigniew Osiński, Marian Srebrny i Aleksander Temkin.

Obie strony zgodziły się co do następujących pięciu strategicznych dla polskiej nauki celów:

1. Trzeba przyjąć zasady umożliwiające zrównoważony rozwój wszystkich ośrodków naukowych i naukowo-dydaktycznych, bez poświęcenia rozwoju mniejszych placówek na rzecz wzmocnienia placówek w wielkich miastach. Wiąże się to przede wszystkim z odejściem w finansowaniu uczelni od dominującej roli liczby studentów i doktorantów w ustalaniu wysokości dotacji podstawowej. Każdy ośrodek powinien uzyskiwać fundusze umożliwiające normalne funkcjonowanie, algorytm powinien być traktowany jako wykaz celów stawianych uczelniom i placówkom badawczym, nie zaś jako reguły rywalizacji między ośrodkami.
2. W latach 2016-2020, począwszy od 2016 roku, powinien nastąpić stopniowy wzrost wydatków na naukę w wysokości 0,15 % PKB rocznie.
3. Przyszły wzrost finansowania nauki powinien w zdecydowanej większości zostać przeznaczony na stabilne, strukturalne finansowanie działalności naukowej.
4. Należy stworzyć finansowe i organizacyjne podstawy dla wprowadzenia (dozwolonej w prawie o szkolnictwie wyższym) wielości ścieżek kariery akademickiej: etatów dydaktycznych, dydaktyczno-badawczych i badawczych, ale z zastrzeżeniem, że a) wszystkie będą finansowane z dotacji podstawowej/dydaktycznej, nie zaś z grantów; b) będą w adekwatny sposób rozliczane i oceniane.
5. Należy położyć kres obecnej patologicznej sytuacji młodszych pracowników naukowych. Niejasny status doktorantów i destabilizacja warunków pracy adiunktów powinny ustąpić godziwym warunkom działalności badawczej i zatrudnieniu na bezterminową umowę o pracę jako właściwej formie zatrudnienia na wszystkich etapach kariery naukowej.

Warszawa, dn. 25 września 2015 r.