Jan

Szanowni Państwo,

na posiedzeniu Senatu Uniwersytetu Warszawskiego w dniu 22 listopada 2017 roku poruszana była kwestia aktualnego stanu prac nad reformą szkolnictwa wyższego, tzw. Ustawą 2.0. W jego trakcie zaatakowano troje obecnych bądź byłych, podpisanych pod niniejszym listem członków społeczności UW: Piotra Drygasa, Monikę Helak i Aleksandra Temkina. W związku z tym wydarzeniem i w trosce o rzetelność debat toczonych w obrębie naszej uczelni chcemy Państwu przedstawić sprostowanie tych zarzutów na podstawie stenogramu z naszych wypowiedzi na Podkomisji Sejmowej ds. Nauki i Szkolnictwa Wyższego i w oparciu o projekt protokołu z posiedzenia Senatu UW w dniu 22 listopada 2017 roku.

Czytaj dalej →

W związku z niepokojącymi relacjami dotyczącymi przebiegu posiedzenia Senatu UW dnia 22.11.17, wskazującymi na personalne ataki władz rektorskich na studentów i pracowników naukowych UW, zrzeszonych w KKHP, zwróciliśmy się o udostępnienie pełnego nagrania dźwiękowego z posiedzenia Senatu. Podstawą prawną naszego zapytania jest art. 61 Konstytucji RP oraz z art. 4 ust. 1 p. 5) ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z art. 13 ust. 1 tej samej ustawy ostateczny termin udostępnienia nam nagrania mija w ciągu 14 dni, tj. 12 grudnia br.

Reforma szkolnictwa wyższego wprowadza parę umiarkowanych prosocjalnych rozwiązań umieszczając je w antyspołecznych ramach nowej ustawy.

Czytaj dalej →

Wersja PDF: Pakiet demokratyczny dla uczelni

Warszawa 7 października 2017

Autorzy: Joanna Czaplińska, Piotr Drygas, Monika Helak, Mateusz Kalinowski, Maciej Karczewski, Krzysztof Kłosiński, Zbigniew Osiński, Maria Starnawska, Piotr Stec, Aleksander Temkin

Czytaj dalej →

„NIE” dla upartyjnienia nauki i centralizacji Polski

Kongres Ruchów Miejskich i Inicjatywa Polska popierają stanowisko Komitetu Kryzysowego Humanistyki Polskiej.

Kolejni ważni uczestnicy  życia społecznego i politycznego popierają stanowisko Komitetu Kryzysowego Humanistyki Polskiej, przestrzegające przed niszczącą polską naukę „reformą Gowina”. Opinie Kongresu Ruchów Miejskich oraz stowarzyszenia Inicjatywa Polska wskazują na rosnące zaniepokojenie opinii publicznej planami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosława Gowina.

Czytaj dalej →

Do niewątpliwych zalet istniejącego systemu szkolnictwa wyższego można zaliczyć znaczną autonomię uczelni, dobrze rozbudowaną sieć szkół wyższych umożliwiającą dostęp do wykształcenia niezależnie od miejsca zamieszkania i stopnia zamożności oraz stanowiących potencjalne zaplecza intelektualne wspierające zrównoważony rozwój poszczególnych regionów kraju. Zaletą jest także ciągłość rozwiązań prawnych. Od czasów II RP aż do czasów nam współczesnych ustrój szkół wyższych jest oparty niezmiennie na tym samym modelu, modyfikowanym stosownie do potrzeb przez ustawodawcę.

Najpoważniejszymi wadami systemu są jego przeregulowanie, brak zróżnicowanych ścieżek kariery, inflacja stopni, wadliwe zasady finansowania oraz przyjęcie, że istnieje tylko jeden właściwy model funkcjonowania uczelni, co uniemożliwia zróżnicowanie szkół wyższych i wypracowanie przez nie własnych profilów działalności. Nadmierna szczegółowość obowiązującej ustawy i aktów wykonawczych skutkująca biurokratyzacją oraz nieczytelne, kazuistyczne przepisy ustawy sprawiają, że prawo o szkolnictwie wyższym jawi się bardziej jako pragmatyka pracownicza aniżeli akt prawny aspirujący do uznania za konstytucję nauki polskiej

Czytaj dalej →

Nauka dla Polski – nasz pomysł na reformę

Reformę nauki 2017 roku Ministerstwo reklamuje używając patosu Rewolucji. Polskie uczelnie potrzebują „skoku”, „nowego początku”, „nic nie jest groźniejsze od zachowania status quo” – mówią jej autorzy. Rewolucja pozbawiona planu, strategii i wizji jest jednak tumultem a nie rewolucją. Permanentny tumult i chaos przedstawiany jako wspaniała rewolucja jest codziennością na polskich uczelniach, jest uczelnianym status quo w ostatniej dekadzie.

Dekada reformy nie została zakończona audytem. Ministerstwo przeprowadza ją opierając się na publicystycznym rozpoznaniu, że dotychczasowe zmiany były zbyt płytkie by przynieść oczekiwane rezultaty. Ideologiczny i publicystyczny jest też cel reformy: skok uczelni we wskaźnikach międzynarodowej konkurencji naukowej. W peerelowskim duchu, zamiast skupić się na realnych potrzebach, ministerstwo pręży muskuły by wyprodukować odpowiednią ilość węgla i stali. Pompowanie wskaźników, jak uczy historia, kończy się zapaścią. Tylko państwo istniejące teoretycznie przeprowadza reformę instytucji kluczowej dla społeczeństwa i gospodarki po to, by podskoczyć w rankingach.

Czytaj dalej →

III Kongres Komitetu Kryzysowego Humanistyki Polskiej i Rady Szkolnictwa Wyższego Związku Nauczycielstwa Polskiego

22 maja. 12 00 – 17 30. Marzyciele i rzemieślnicy, dom Braci Jabłkowskich, Bracka 25.

Zaproponujemy perspektywę konkretnych rozwiązań i realistycznych celów. Wyjdziemy poza ideologiczne bujanie w chmurach. Zapytamy o to, co działa a co nie działa w naszych instytucjach. Przedstawimy dylematy, na które musi odpowiedzieć każda reforma nauki.

Wydarzenie na FB:  https://www.facebook.com/events/641452992709959/

Czytaj dalej →

Jednym z najważniejszych filarów niezależnego społeczeństwa, nowoczesnego państwa i efektywnej gospodarki jest niezależność badań, dyskusji naukowych oraz nauczania. Aby badania przynosiły pożytek państwu, muszą być wolne od bezpośrednich nacisków politycznych i ideologicznych. Ważnym gwarantem niezależności badań naukowych oraz nauczania, chroniącym społeczność akademicką przed naciskami politycznymi jest samorządność uniwersytetów.

Wprawdzie ostateczny kształt ustawy jest jeszcze nieznany, to wyraźnie wyłaniają się jej generalne założenia. Dwa z trzech zespołów rekomendują znaczną redukcję ustrojowej samorządności uniwersytetu, ograniczenie roli Senatów na rzecz rad powierniczych, rezygnację z wyborów rektora przez członków społeczności akademickiej.

Przyjęcie tych rozwiązań byłoby poważnym cywilizacyjnym regresem. Samorządność była fundamentem idei uniwersytetu od czasu powstania uczelni akademickich w średniowieczu. Po latach ograniczania jej w czasach PRL została przywrócona dzięki strajkom pracowników naukowych i studentów zrzeszonych w NZS, które umożliwiły dopuszczenie studentów i pracowników do współdecydowania o losie uczelni.

Problemem polskich uczelni nie jest nadmierna demokratyzacja. Uczelnie wymagają zmian, system zarządzania wymaga odpowiedzialnego przemyślenia. Likwidacja samorządności uniwersyteckiej byłaby zarówno sprzeniewierzeniem się samej istocie uniwersytetu, stanowiącej ważne dziedzictwo cywilizacji europejskiej, jak i zaprzepaszczeniem dokonań „Solidarności” i NZS w zakresie demokratyzacji życia naukowego.

Stanowczo zaznaczamy naszą niezgodę wobec planów zakładających wykluczenie studentów i pracowników naukowych z procesu decyzyjnego. Oczekujemy, że ten głos zostanie wzięty pod uwagę w pracach nad ostatecznym kształtem ustawy.

Komitet Kryzysowy Humanistyki Polskiej

1 marca o godzinie 12:00,  przed budynkiem Politechniki Warszawskiej, obyła się konferencja prasowa Komitetu Kryzysowego Humanistyki Polskiej.

Co najmniej od 2005 roku rola ciał kolegialnych uległa znacznemu osłabieniu na rzecz decyzji ciał jednoosobowych. Projekty wytypowane przez Ministerstwo nauki zakładają, że konieczne jest zlikwidowanie nawet tej resztkowej roli ciał kolegialnych.

Najdalej idzie tu zespół Instytutu Allerhanda i poznański zespół prof. Marka Kwieka z UAM.  Propozycję zespołu SWPS nie są tak drastyczne. W parze z wyborem pionowego, autokratycznego modelu zarządzania uczelniami projekty te propagują uzależnienie uczelni od jej zewnętrznych partnerów, w tym samorządowych, łącznie z oddaniem im decydującej roli w wyborze rektora zarządzającego uczelnią. Zespoły rekomendują  powołanie rad zarządzających uczelnią, przejmujących większość dzisiejszych kompetencji Senatu. Zespoły pozostawiają możliwość wpływu Ministra na wybór członków rad zarządzających uczelnią.

Stanowczo sprzeciwiamy się absurdalnemu poglądowi, że jednym z podstawowych problemów polskiej nauki jest nadmiar demokracji. Feudalizm, oligarchia to nie demokracja. Jednym z podstawowych problemów polskiej nauki jest strach, konformizm naukowy i uzależnienie od patronów. Dlatego proponowane rozwiązanie gaszą ogień benzyną.

Model rektora-autokraty wybieranego w konkursie rozpisywanym przez radę powierniczą składającą się m.in z przedstawicieli samorządów, polityków i pracodawców w warunkach narastającej polaryzacji politycznej będzie miał fatalne skutki społeczne.

Nie uważamy, że  interesariusze zewnętrzni powinni zatrzymać się na progu uczelni i go nie przekraczać. Ich głos jest ważny. Niewątpliwie, również federacyjny model zarządzania uczelniami jest problemem, wskazywanym np. przez związki zawodowe.

Potrzebna jest taka zmiana, która nie doprowadzi do pełnego uzależnienia uczelni od zewnętrznych partnerów, uzależnienia które może mieć polityczne przełożenie na wybór władz i działania uczelni.

Czytaj dalej →